साहित्यकार राजकुमार राईद्वारा लिखित उपन्यास किवाहाङको बिमोचन

साहित्यकार, समाजसेवी तथा साब्लाबुङ पुस्तकालय अभियानका अध्यक्ष राजकुमार राईद्वारा लेखिएको उपन्यास किवाहाङको आज एक भव्य समारोहकाबीच बिमोचन गरीएको छ । राजनीतिक बिश्लेषक सुरेन्द्र केसीसहित बिभिन्न साहित्यकारहरुले आज काठमाडौमा संयुक्त रुपमा उपन्यास किवाहाङको बिमोचन गरे । संखुवासभा–काठमाडौ जर्नालिष्ट एशोसिएसनको आयोजनामा भएको पुस्तक बिमोचन कार्यक्रममा प्रमुख समिक्षक डा. केसीले उपन्यासको चिरफार गरे । डा.केसीले लेखक राईको किवाहाङ अन्य उपन्यास भन्दा पृथक रहेको भन्दै कृति धेरै मेहनत गरेर पढेको बताए ।

किवाहाङको अर्थ हुन्छ किवा भनेको बाघ र हाङको अर्थ हुन्छ राजा । यसले बाघको पनि राजा भन्ने अर्थ राख्छ । उपन्यास मलेशीयाबाट सुरु भएको डा.केसीले बताए । उपन्यासमा सिंगापुरको कथा पनि समेटीएको छ । संखुवासभा, भोजपुरको उकालो, दिङ्ला, तुम्लिङटार,हिले बजार, धनकुटा अनि त्यहाको ओरालो, धरान, फुस्रेबजार, घोपाक्याम्प त्यसैको सेरोफेरोमा उपन्यास घुमेको छ । उपन्यासको ठुलो बिशेषता भनेको जसरी बिषयको छनोट गरीएको छ एकखालको पौराणिकता एक किसीमले किरात सभ्यतासंग जोडीन्छ र मले जातिसंग मेल खान्छ । उपन्यासको समिक्षा गर्दे केसीले बिदेशको भोगाईका अनेक पाटालाई जोडदार रुपमा जोड्दै सिङ्गो उपन्यास तयार भएको बताए । सुरुदेखि अन्तसम्म एकनासले साहित्यीक रुपमा बगेको उपन्यास पटकौ पटक पढौ पढौ लाग्ने खालको अनुभव केसीले सुनाए । मले युद्ध र गोरखाले भोग्नु परेका समस्यालाई र विश्वयुद्धले पारेको असरको बारेमा पनि लेखकले उपन्यास मार्फत पुस्तकमा उनेको डा.केसीले बताए । गोरखालीहरुलाई युद्धको घाउले अहिले पनि चहराई रहेको कुरा उपन्यासमा उल्लेख छ । बिभिन्न धर्मको उल्लेख गर्दे कुनै पनि धर्मले युद्ध, हत्या, हिंसालाई प्रसय नदिएको भन्दै किन युद्धले यस्तो चोट दिएको भन्ने कुरा उपन्यासमा उल्लेख छ ।

उन्ले उपन्यास पढ्नयोग्य र खोजेरै पढ्न पनि आग्रह गरे । किवाहाङ काल्पनिक नाम दिएर लेखीएको उपन्यासले साँच्चे व्यक्ति र समाज रुपान्तरणमा सोच बदल्न सहयोग पुग्ने विश्वास व्यक्त गरीएको छ ।
यता लामो समय हङ्कङको सुख सयलको जीवनमा रुमलिएका लेखक राईले भने आफूलाई सानै उमेरदखि साहित्यमा रुचि राख्ने कथा सुनाउँदा सबै उन्को कथा सुन्न लालयित झै देखिन्थे । अहिलेक पुस्तक बेचेर सुन किन्ने यो समयमा त्यो उमेरमै लेखकले दुई तोला सुन बेचेर उनी पुस्तक किन्ने र पढ्ने गर्थे । जसले अहिलेको समाजलाई एउटा सन्देश दिन्छ । त्यसैले अहिले उन्लाई लेखक, साहित्यकार, समाजसेवी, पुस्तकालय अभियान्तासम्म डो¥याएर पु¥यायो । र यस्तो उत्कृष्ट उपन्यास आफै निकाल्न उत्प्रेरीत गर्यो । उन्ले अहिले पनि नेपालका दुर दराजमा झण्डै २१ भन्दा बढी ठाउँमा शिक्षा, स्वास्थ्य, कृषि र पाठ्यक्रममा आधारित पुस्तकालय पु¥याई सकेकाछन् ।
सानै उमेरदेखि बाहिरी पुस्तक पढ्न रुचाउने लेखक राई आफ्नी आमाले भन्दै आएका युद्धका कथा,लोक कथाहरुबाट प्रभावित भएर सहित्यतिर झुकाव राख्दै आएका हुन् । हङकङमा बसेर पनि नेपाली साहित्यलाई मायाँ गर्दे आएका राईले नियमित रुपमा साहित्य प्रकाशन र हङकङमा पनि साहित्यीक कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिदै आएकाछन् । साहित्य भने पछि हुरुक्कै हुने उन्को स्वभावका कारण आज उन्ले नेपाली साहित्यलाई समेत बिदेशी भूमिमा रहेर मलजल गरी रहेको अवस्था छ । उपन्यास बिमोचनमा साहित्यकारहरु मायाँ ठकुरी,गितकार दिनेश अधिकारी, किशोर पहाडी, बुलु मुकारुङलगायतकासाहित्कारहरुको जमघट थियो । सो अबसरमा पुस्तकालय अभियानमा सहयोग पु¥याउने साहित्यप्रेमीहरुलाई सम्मानित गरीएको थियो । लेखक राईले पुस्तकालय अभियानलाई अझै व्यवस्थित गर्दे र अझ दुर दराजसम्म पु¥याउने प्रण गरे । यसका साथै हङकङ फिरेपछि नयाँ उपन्यासको सृजना गर्ने भन्दै नयाँ कृति आउने पनि विश्वास दिलाए ।