काठमाडौंको वायु प्रदूषण कम हुँदै, पुरै हट्न भने समय लाग्ने

तीन सातायता काठमाडौंमा वायु प्रदूषण बढ्दै गएको थियो । आजसमेत वायुको गुणस्तर अस्वस्थकर रहेको सूचकांकले देखाएको छ । अन्तर्राष्ट्रिय सूचकांक आईक्यू एयरका अनुसार आज दिउँसो काठमाडौंको वायुको गुणस्तर १ सय ५२ यूएस एक्यूआई (एयर क्वालिटी इन्डेक्स) छ । १ सय ५२ एक्यूआई हुनु वायु अस्वस्थकर रहेको संकेत हो ।

एक्यूआई शून्यदेखि ५० सम्मको (हरियो) रहेको वायु स्वस्थकर हुन्छ । ५१ देखि १ सय सम्मको (पहेँलो) भए होसियार रहनुपर्ने र १ सय १ देखि १ सय ५० एक्यूआईसम्म (खैरो) रहेको वायुले श्वासप्रश्वास र मुटु रोगीका बिरामीलाई असर गर्छ ।
१ सय ५१ देखि २ सय सम्म एक्यूआई (रातो) पुगेमा सबैका लागि अस्वस्थकर हुने र सोभन्दा माथि जति बढ्दै गयो उति वायु अति हानिकारक बन्दै जान्छ । वातावरण विभागका अनुसार हिजो २४ घण्टाको औसत वायुको गुणस्तर रत्नपार्कमा १ सय ५६ र खुमलटारमा १ सय ५२ एक्यूआई थियो ।

गएको साता चैत २९ गते दुईसय एक्यूआईसम्म पुगेको थियो । सोमबारबाट प्रदूषण केही कम भएको छ । विभागको सूचकांकमा आज दिउँसो काठमाडौं उपत्यकाका विभिन्न स्थानमा वायुको गुणस्तर १ सय ३० भन्दा कम छ ।

देशका विभिन्न स्थानमा भएका डढेलोका कारण प्रदूषण उच्च भएको विज्ञहरूले बताएका छन् । शनिबारयता भने डढेलो र आगलागीका घटना कम भएको रािष्ट्रय विपद् जोखिम न्यूनिकरण तथा व्यवस्थापन प्राधिकरणको तथ्यांक छ । तर प्रदूषण पूरै हट्न भने ठूलो हावाहुरी चल्नुपर्ने वा वर्षा हुनुपर्ने विभागका उप–महानिर्देशक तारादत्त भट्ट बताउँछन् । तर, तत्काल ठूलो वर्षाको सम्भावना नरहेको जल तथा मौसम विज्ञान विभागले जनाएको छ ।

आज कोसी, वाग्मती र गण्डकी प्रदेशको पहाडी भू–भागका एकदुई स्थानमा हल्का वर्षाको सम्भावना रहेको विभागको बुलेटिनमा उल्लेख छ । लुम्बिनी, कर्णाली र सुदूरपश्चिम प्रदेशको केही स्थानमा र बाँकी पहाडी भू–भागका थोरै स्थानमा हल्का हावाहुरीको सम्भावना रहेको विभागले जनाएको छ ।